Το ηλεκτρονικό περιοδικό για τη Βιολογία. Μια προσπάθεια παραγωγής λόγου για τη Βιολογία, τα επιτεύγματά της και τη διδασκαλία της. Για όσους αγαπούν να αφηγούνται και να διαβάζουν ιστορίες για τις βιοεπιστήμες και αναζητούν ένα φρέσκο και σύγχρονο τρόπο έκφρασής τους.
Δημοσιοποίηση της εργασίας των Darwin-Wallace από τη Λινναία Εταιρεία Την 1η Ιουλίου του 1858 δημοσιοποιείται η εργασία των Δαρβίνου-Wallace για την Εξέλιξη από τη Λινναία Εταιρεία του Λονδίνου. Τον προηγούμενο μήνα του ίδιου έτους ο Κ. Δαρβίνος είχε λάβει ένα δοκίμιο από τον Alfred Wallace, φυσιοδίφη που δραστηριοποιείτο στις Νέες Ινδίες, με το οποίο επληροφορείτο πως ο Wallace είχε […]
Στην πολυάσχολη κυτταρική μητρόπολη, ως και στη μισή έκτασή της απλώνεται η βιομηχανική ζώνη του κυττάρου. Στις δεξαμενές, στις σωληνώσεις και στους αγωγούς της ζώνης αυτής παράγεται ένα πλήθος από προϊόντα που τροποποιούνται, αποθηκεύονται και μεταφέρονται δραστήρια από τη μια περιοχή του κυττάρου, στην άλλη, ακόμη και έξω από αυτό. Η ζώνη αυτή είναι το Ενδοπλασματικό Δίκτυο: Το […]
Απ’όλα τα οργανίδια του κυττάρου, ένα μόνο απολαμβάνει το προνόμιο να φέρει το όνομα του ερευνητή που το ανακάλυψε. Γνωστό ως σύμπλεγμα Golgi, συσκευή Golgi, σωμάτιο Golgi, ή απλώς Golgi, το σύμπλεγμα Golgi μάς γνωστοποιεί το όνομα του Ιταλού ερευνητή που το ανακάλυψε και ανακαλεί στη μνήμη μας, εικόνες πανεπιστημιακών παραδόσεων και εγχειριδίων, στις οποίες απεικονίζεται, ως ένα […]
Αν στο μη βιολόγο επισκέπτη της σελίδας απαριθμούσαν εκφράσεις και λέξεις όπως: σάκος αυτοκτονίας, αυτοφαγία ή αυτόλυση, είναι αμφίβολο αν η… απευκταία σημασία τους, οδηγούσε την σκέψη του στο κύτταρο και στα οργανίδιά του. Εντούτοις αυτές είναι οι λέξεις που έχουν χρησιμοποιηθεί για να προσδιορίσουν τις λειτουργίες για τις οποίες είναι ικανό ένα από τα σημαντικά οργανίδια […]
Tο biology4u.gr αποφάσισε να αρχίσει μια σειρά αφιερωμάτων για τα σημαντικά οργανίδια του κυττάρου. Στα αφιερώματα αυτά θα συμπεριλάβουμε τις απαραίτητες πληροφορίες για την ταυτότητα κάθε οργανιδίου, ώστε να κατατοπίζεται ο αμύητος αναγνώστης, και αρκετές για την ιστορία της ανακάλυψής τους. Με τις τελευταίες, που απευθύνονται στους μυημένους, κυρίως, αναγνώστες, θα προσπαθήσουμε να ξεδιπλώσουμε την περιπέτεια της ανακάλυψης κάθε […]
Μ’ αρέσει να ξεφυλλίζω τα παλιά σχολικά βιβλία˙ ιδιαιτέρως, τα νεοελληνικά αναγνώσματα του Γυμνασίου, τα αναγνωστικά του Δημοτικού και φυσικά, τις Βιολογίες, που τότε, στις δεκαετίες του 60 και του 70, ονομάζονταν «Ανθρωπολογίες», «Ζωολογίες», «Φυτολογίες» και «Φυσικές Ιστορίες» για το Δημοτικό. Αν αποδώσετε την ευχαρίστηση που αισθάνομαι όταν τα φυλλομετρώ στην νοσταλγία για τα χρόνια […]
Κλωνοποίηση DNA εξαλειφθέντος ζώου Την 4η Ιουνίου του 1984 ερευνητές του Πανεπιστημίου του Berkeley κλωνοποίησαν μια αλληλουχία DNA που προερχόταν από το Gaugga, ένα εξαλειφθέν υποείδος ζέβρας της Νότιας Αφρικής. Το ζώο από το οποίο ελήφθη το γενετικό υλικό είχε σκοτωθεί από κυνηγούς πριν από 140 χρόνια και προερχόταν από το δέρμα του που φυλασσόταν σε […]
Δημοσίευση της 1ης έκδοσης της Συστηματικής του Κάρολου Λινναίου Την 1η Μαΐου του 1753, ο Κάρολος Λινναίος δημοσιεύει την 1η έκδοση του έργου του Species Plantarum στο οποίο έδωσε τις συστηματικές ονομασίες των φυτών, τις οποίες χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα. Ο Σουηδός βοτανολόγος και εξερευνητής ήταν ο πρώτος που έθεσε το πλαίσιο για την ονοματοδοσία των οργανισμών, με […]
Δημιουργία της 1ης εθνικής βάσης δεδομένων DNA Την 10η Απριλίου του 1995 δημιουργείται η πρώτη εθνική βάση δεδομένων DNA. Με τη βάση αυτή που δημιουργήθηκε στην Αγγλία και την Ουαλία, επετράπει η διατήρηση και επεξεργασία δειγμάτων DNA από άτομα που είχαν συλληφθεί από την αστυνομία. Έτσι δόθηκε η δυνατότητα της ταυτοποίησης γενετικού υλικού που είχε ληφθεί στον […]
Το φαινόμενο της σύζευξης της Επιστήμης με την Τέχνη δεν είναι νέο, και το biology4u έχει ήδη παρουσιάσει στα προηγούμενα τεύχη τη διαδρομή αυτής της σχέσης, από τον 17ο ως και τον 19ο αιώνα. H Bio-art όμως, ο νέος καλλιτεχνικός πειραματισμός που εμφανίστηκε στη δεκαετία του 90, και έστρεψε από νωρίς πάνω του το ενδιαφέρον […]
Ernst Haeckel Τον γερμανό ζωολόγο, ανατόμο τον θυμόμαστε κυρίως για τη διατύπωση του περίφημου -αλλά απλουστευτικού και στηριγμένου ως κάποιο βαθμό σε επινοημένα δεδομένα- βιογενετικού νόμου, σύμφωνα με τον οποία η οντογένεση ανακεφαλαιώνει την φυλογένεση και επίσης για τη θερμή υποστήριξη που προσέφερε στην καινοφανή, τότε, θεωρία της Φυσικής Επιλογής. Όμως υπήρξε παράλληλα και ένας […]
Υποβολή στο περιοδικό Nature της εργασίας των Watson και Crick Την 6η Μαρτίου του 1953 ο J.Watson και F. Crick υποβάλουν την πρώτη εργασία τους για τη δομή του DNA στο περιοδικό Nature η οποία δημοσιεύθηκε στο τεύχος της 25ης Απριλίου του ίδιου έτους. Η εργασία συνοδευόταν από την επισήμανση: Επιθυμούμε να προτείνουμε μια ριζικά διαφορετική δομή για […]
Δεν αληθεύει πάντα ότι «η Τέχνη μιμείται τη Ζωή», είναι όμως βέβαιο ότι εμπνέεται από αυτήν, όπως και ότι επηρεάζεται από την επιστήμη της. Από τις βραχογραφίες της Παλαιολιθικής εποχής ως τις εικονογραφημένες Βοτανικές του Διαφωτισμού και τη Βio-Αrt του 21ου αιώνα, οι καλές τέχνες αντλούν τις εμπνεύσεις τους από τη ζωή, την απεικονίζουν, την […]
Σε προηγούμενα αφιερώματά μας είχαμε παρουσιάσει, και σε κάποιο βαθμό σχολιάσει, μερικά από τα σχολικά εγχειρίδια Βιολογίας του παρελθόντος. (Mέρος: 1ον, 2ον, 3ον) Στο τρέχον αποφασίσαμε να αναρτήσουμε 7 σχολικά εγχειρίδια, όπως τα «κατεβάσαμε» από την ιστοσελίδα του πάλαι ποτέ Οργανισμού Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, ώστε να συμβάλουμε στη διάδοσή τους, αλλά και στη διάσωσή τους, […]
Στις συζητήσεις μεταξύ βιολόγων εκπαιδευτικών συχνά διατυπώνεται η άποψη ότι τόσο η διδασκαλία, όσο και τα σχολικά εγχειρίδια της Βιολογίας Ανθρώπου, πρέπει να αποκοπούν από την παράδοση της πάλαι ποτέ «Ανθρωπολογίας» και να αποκτήσουν προσέγγιση, περιεχόμενο και ύφος που προσιδιάζουν στο μάθημα και την επιστήμη της Βιολογίας. Επειδή λοιπόν το biology4u συντάσσεται με όσους θεωρούν […]
Διεξαγωγή του ιστορικού πειράματος των Avery, MacLeod, McCarty Την 1η Φεβρουαρίου του 1944 ο Ο.T. Avery μαζί με τους Colin MacLeod, και Maclyn McCarty φέρουν σε πέρας το ιστορικό πείραμά τους με το οποίο αποδείχτηκε ότι ο περίφημος, αλλά άγνωστος μετασχηματίζων παράγοντας του Griffith, είναι το μόριο του DNA. Τα αποτελέσματα του πειράματος οδηγούσαν στο αναπόδραστο συμπέρασμα […]
Ίσως οι παλαιότεροι αναγνώστες του ιστολογίου «Ένα ηλεκτρονικό σημειωματάριο για τη Βιολογία» να θυμούνται μια μικρή σειρά άρθρων και ένα ηχητικό κείμενο με τα οποία ο ιδιοκτήτης του ιστολογίου επιθυμούσε να απαντήσει σε ένα από τα ερωτήματα που συχνά τίθεται μεταξύ των βιολόγων και όσων ασχολούνται με την Επιστημολογία, αν δηλαδή η Βιολογία αποτελεί Φυσική Επιστήμη, […]
Μια από τις παράπλευρες ωφέλειες των διημερίδων που δέκα περίπου χρόνια διοργανώνει η Ράλλειος Σχολή για τη Βιολογία, είναι η δυνατότητα να συναντηθούμε και να συζητήσουμε για το μάθημα, συχνά μάλιστα στο χαλαρό κλίμα που διαμορφώνει ο οικοδεσπότης των διημερίδων, στα παρακείμενα μεζεδοπωλεία… Σε μια τέτοια λοιπόν συζήτηση με το φίλο σχολικό σύμβουλο, φυσικό Κ. […]
Έχετε ποτέ αναρωτηθεί, πόσοι από τους όρους που χρησιμοποιούμε στη Βιολογία και ιδιαιτέρως στη Συστηματική, προέρχονται από την Ελληνική Μυθολογία; Είναι λοιπόν πάρα πολλοί και αν εξαιρέσουμε τη γνωστή Χίμαιρα (τόσο ως οργανισμό, όσο και ως φαινόμενο), την Ύδρα ή τη Μέδουσα, υπάρχουν εκατοντάδες συστηματικές ονομασίες φυτών, βακτηρίων, και ζώων που οι ονοματοθέτες τους, τις […]
Επειδή στο biology4u εκτός από τη Βιολογία αρέσει και η Λογοτεχνία, συχνά αναρωτιέται αν οι δύο δραστηριότητες έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους, ώστε να δικαιολογείται η απόλαυση που αποκομίζει από αυτές. Παρά το ότι το ερώτημα είναι δύσκολο η ιστοσελίδα θα προσπαθήσει να το απαντήσει, γνωρίζοντας ότι στην ερασιτεχνική προσπέλαση που θα επιχειρήσει, μοναδικό εφόδιό […]
1η έκδοση του «Φρανκεστάιν, ένας σύγχρονος Προμηθέας» Την 1η Ιανουαρίου του 1818 η Mary Shelley στην ηλικία των 20 ετών εκδίδει τη νουβέλα της «Φρανκεστάιν, ή ένας σύγχρονος Προμηθέας«. H Mary Shelley συνέλαβε την ιδέα για το τέρας που δημιούργησε ο ήρωας του μυθιστορήματός της, ιδιόρρυθμος επιστήμονας Βίκτωρ Φρανκεστάιν, μετά από μια συζήτηση με το […]
Στην πολυάσχολη κυτταρική μητρόπολη, ως και στη μισή έκτασή της απλώνεται η βιομηχανική ζώνη του κυττάρου. Στις δεξαμενές, στις σωληνώσεις και στους αγωγούς της ζώνης αυτής παράγεται ένα πλήθος από προϊόντα που τροποποιούνται,
... Περισσότερα
Η παράδοξη παραλληλία ανάμεσα στην εξέλιξη της γλώσσας και την εξέλιξη των ειδών.
Του John Whitfield, Λονδρέζου συγγραφέα επιστημονικών άρθρων, από το περιοδικό PLoS Biology Τον Φεβρουάριο του 1837, ο Κάρολος Δαρβίνος —πριν ακόμη αποπλεύσει με το Beagle—έγραφε στην αδελφή του Caroline μια επιστολή στην οποία σχολίαζε την ιδέα του γλωσσολόγου Sir John Herschel, ότι οι σύγχρονες γλώσσες έχουν προκύψει από μια κοινή προγονική μορφή. Ιδέα που αν […]
Aν και γυρίστηκε πριν 4 περίπου χρόνια, αν και (ορθώς) έχει επικριθεί ότι εστιάζει αποκλειστικά στους ζωικούς οργανισμούς (και αδίκως) ότι περιορίζεται στη φαινομενολογία της Εξέλιξης, το βίντεο για το δένδρο της ζωής με τον David Attenborough είναι εξαιρετικό. Και διότι παρουσιάζεται από έναν αξεπέραστο “παραμυθά” που έχει χαρακτηριστεί, ως η «φωνή και το πρόσωπο […]
Η επικράτεια των Αρχαίων και ένας ανατρεπτικός εξελικτικός βιολόγος
Θα θυμάστε προηγούμενο σημείωμά μας που αναφερόταν στην χαρακτηριστική βραδύτητα με την οποία το εκπαιδευτικό μας σύστημα, ανανεώνει προγράμματα σπουδών και σχολικά εγχειρίδια, ώστε να εντάσσει τη νέα γνώση που παράγουν οι ταχέως εξελισσόμενοι κλάδοι όπως η Βιολογία. Με ένα τέτοιο παράδειγμα βραδύτητας θα ασχοληθούμε στο σημείωμα αυτό, πρώτον για να θυμηθούμε τον Carl Woese (1928-2012), […]
Πολυδιάστατος, ρηξικέλευθος, μια από τις «ανοικονόμητες» επιστημονικές αυθεντίες της εποχής του
Όποτε αναφερόμαστε στην υπόθεση της αναγωγικής ατμόσφαιρας, το νεοδαρβινισμό, τη γενετική πληθυσμών, την κινητική των ενζύμων, ακόμη κι αν δεν το ξέρουμε, αναφερόμαστε σε επιστημονικά επιτεύγματα στα οποία συνέβαλε η ίδια πολυδιάστατη και πληθωρική προσωπικότητα, που συμπεριλαμβανόταν ανάμεσα στους κορυφαίους επιστήμονες του καιρού του. Αναφερόμαστε όμως και σε έναν ριψοκίνδυνο άνθρωπο που εξέθετε τον εαυτό του […]
Μια από τις παράπλευρες ωφέλειες των διημερίδων που δέκα περίπου χρόνια διοργανώνει η Ράλλειος Σχολή για τη Βιολογία, είναι η δυνατότητα να συναντηθούμε και να συζητήσουμε για το μάθημα, συχνά
...Περισσότερα
Σχολικά εγχειρίδια Βιολογίας 1939-1966
Σε προηγούμενα αφιερώματά μας είχαμε παρουσιάσει, και σε κάποιο βαθμό σχολιάσει, μερικά από τα σχολικά εγχειρίδια Βιολογίας του παρελθόντος. (Mέρος: 1ον, 2ον, 3ον) Στο τρέχον αποφασίσαμε να αναρτήσουμε 7 σχολικά εγχειρίδια, όπως τα «κατεβάσαμε» από την ιστοσελίδα του πάλαι ποτέ Οργανισμού Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, ώστε να συμβάλουμε στη διάδοσή τους, αλλά και στη διάσωσή τους, […]
Ούτε Ανατομία, ούτε Φυσιολογία, ούτε Παθολογία, Βιολογία Ανθρώπου!
Στις συζητήσεις μεταξύ βιολόγων εκπαιδευτικών συχνά διατυπώνεται η άποψη ότι τόσο η διδασκαλία, όσο και τα σχολικά εγχειρίδια της Βιολογίας Ανθρώπου, πρέπει να αποκοπούν από την παράδοση της πάλαι ποτέ «Ανθρωπολογίας» και να αποκτήσουν προσέγγιση, περιεχόμενο και ύφος που προσιδιάζουν στο μάθημα και την επιστήμη της Βιολογίας. Επειδή λοιπόν το biology4u συντάσσεται με όσους θεωρούν […]
Παρουσίαση: To αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας- Εμβρυική ανάπτυξη
Μια παρουσίαση του Αναπαραγωγικού Συστήματος της γυναίκας για τη διδασκαλία του Αναπαραγωγικού Συστήματος στην Α Λυκείου. Το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας
Μια πραγματικά εξαιρετική διαδραστική παρουσίαση του εμμηνορρυσιακού κύκλου που περιέχει, ό,τι πρέπει να γνωρίζει (χωρίς περιττές λεπτομέρειες αλλά και ελλείψεις) ένας μαθητής για το σχετικό αντικείμενο. Τη μετάφραση του κειμένου που συνοδεύει την έχει κάνει το biology4u, αλλά η ένταξη του κειμένου στη σχετική εφαρμογή, όπως και η τροποποίηση της πλοήγησης, ώστε να εμφανίζονται οι […]
Κλωνοποίηση DNA εξαλειφθέντος ζώου Την 4η Ιουνίου του 1984 ερευνητές του Πανεπιστημίου του Berkeley κλωνοποίησαν μια αλληλουχία DNA που προερχόταν από το Gaugga, ένα εξαλειφθέν υποείδος ζέβρας της Νότιας Αφρικής. Το
... Περισσότερα
Οι 4 κανόνες της ανάγνωσης, από τον συγγραφέα της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων
Το biology4u ποτέ δεν έκρυψε την αγάπη του για τον Lewis Carroll, τον Άγγλο συγγραφέα, μαθηματικό, αλλά και φιλόσοφο· γι’αυτό άλλωστε, όποτε του δόθηκε ευκαιρία να την εκδηλώσει (λ.χ. προβολή της εμβληματικής φράσης που κοσμεί την κορυφή της σελίδας, είτε με άρθρα) το έπραξε με μεγάλη χαρά. Χωρίς λοιπόν άλλες εισαγωγές και σχολιασμούς παρουσιάζουμε τους […]
Γιατί τα παλαιά σχολικά εγχειρίδια εξακολουθούν να γοητεύουν;
Μ’ αρέσει να ξεφυλλίζω τα παλιά σχολικά βιβλία˙ ιδιαιτέρως, τα νεοελληνικά αναγνώσματα του Γυμνασίου, τα αναγνωστικά του Δημοτικού και φυσικά, τις Βιολογίες, που τότε, στις δεκαετίες του 60 και του 70, ονομάζονταν «Ανθρωπολογίες», «Ζωολογίες», «Φυτολογίες» και «Φυσικές Ιστορίες» για το Δημοτικό. Αν αποδώσετε την ευχαρίστηση που αισθάνομαι όταν τα φυλλομετρώ στην νοσταλγία για τα χρόνια […]
Ούτε Ανατομία, ούτε Φυσιολογία, ούτε Παθολογία, Βιολογία Ανθρώπου!
Στις συζητήσεις μεταξύ βιολόγων εκπαιδευτικών συχνά διατυπώνεται η άποψη ότι τόσο η διδασκαλία, όσο και τα σχολικά εγχειρίδια της Βιολογίας Ανθρώπου, πρέπει να αποκοπούν από την παράδοση της πάλαι ποτέ «Ανθρωπολογίας» και να αποκτήσουν προσέγγιση, περιεχόμενο και ύφος που προσιδιάζουν στο μάθημα και την επιστήμη της Βιολογίας. Επειδή λοιπόν το biology4u συντάσσεται με όσους θεωρούν […]
2 κείμενα και ένα podcast για τη Βιολογία και τις όμορες (;) επιστήμες
Ίσως οι παλαιότεροι αναγνώστες του ιστολογίου «Ένα ηλεκτρονικό σημειωματάριο για τη Βιολογία» να θυμούνται μια μικρή σειρά άρθρων και ένα ηχητικό κείμενο με τα οποία ο ιδιοκτήτης του ιστολογίου επιθυμούσε να απαντήσει σε ένα από τα ερωτήματα που συχνά τίθεται μεταξύ των βιολόγων και όσων ασχολούνται με την Επιστημολογία, αν δηλαδή η Βιολογία αποτελεί Φυσική Επιστήμη, […]
Συνδεθείτε
Συνδεθείτε στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης που διατηρούμε..